Savunmacılık hem duygu hem de davranış anlamına gelir. Bu duygu tipik olarak birisinin sizi eleştirdiğini hissettiğinizde ortaya çıkar ve utanç, üzüntü ve öfke ile sonuçlanır.
Buna karşılık, alaycı olmak, birine sessiz davranmak veya karşılığında eleştirel olmak gibi davranışlar genellikle duygudan kaynaklanır.
Savunmanın Amacı
Savunmacı davranışların amacı, sizi incinme ve utanma duygularından uzaklaştırmaktır. Amaç (farkında olsanız da olmasanız da), dikkati diğer kişinin kusurlarına çekmek ve böylece o anda kendiniz hakkında daha iyi hissetmenizi sağlamaktır.
Savunmacı davranışlar kısa vadede kendinizi daha iyi hissetmenize yardımcı olurken, uzun vadede genellikle kendinizi daha kötü hissetmenize neden olur.
Saldırıya uğramamak için diğer kişinin kusurlarına dikkat çektiğinizde, diğer kişiyi de savunmaya geçirirsiniz. Bu, hiçbirinizin öngörmediği (hatta muhtemelen anlamadığınız) bir ileri geri savunma davranışı kısır döngüsüyle sonuçlanır.
Savunmacı Olduğunuzun İşaretleri
Savunmacı davranışlarda bulunup bulunmadığınızdan emin değil misiniz?
Savunuculuk içten geldiğinde bunu fark etmek zor olabilir. Savunmacı bir şekilde hareket ediyor olabileceğinize dair bazı yaygın işaretlere bir göz atalım.
Eleştirildiğinizi hissettiğinizde, aşağıdaki davranışlardan herhangi birini yapar mısınız? Listeyi baştan sona okuyun ve size uyan herhangi bir şey olup olmadığına bakın:
- Diğer kişiyi dinlemeyi bırakma.
- Eleştirildiğiniz her konuda bahaneler üretme.
- Sizi eleştirdikleri şey için diğer kişiyi suçlama.
- Diğer kişiyi aynı şeyi yapmakla suçlama.
- Eylemlerinizi haklı çıkarmaya çalışma.
- Diğer kişinin geçmişte yanlış yaptığı şeyleri gündeme getirme ve mevcut konu hakkında konuşmaktan kaçınma.
- Diğer kişiye, hissettikleri gibi hissetmemesi gerektiğini söyleme.
Savunmacılığın Nedenleri
Kendinizdeki savunuculuğu fark etmeye başladıysanız, bunun neden başladığını, neyin sebep olduğunu ve altında yatan şeyin ne olduğunu merak ediyor olabilirsiniz.
Savunmacı olmanın tipik nedenlerinden veya kökenlerinden bazıları aşağıda verilmiştir:
- Kendini güvensiz veya korkmuş hissetmeye verilen bir tepki. Örneğin, çocukken zorbalığa maruz kaldıysanız, bir güvenlik yanılsaması yaratarak o anda daha güçlü hissetmek için kendiniz bir zorbaya dönüşebilirsiniz.
- Erken çocukluk travmasına veya istismarına bir tepki. Bir kez daha, savunmacı olmak daha güçlü hissetmenin bir yoludur.
- Endişeye veya iddialı olamamaya bir tepki. Eğer iddialı bir şekilde iletişim kurma beceriniz yoksa veya sosyal olarak endişeli hissediyorsanız, bu savunma davranışına dönüşebilir.
- Utanç veya suçluluk duygusuna bir tepki. Bir şey hakkında kendinizi suçlu hissediyorsanız ve başka biri ilgili bir konuyu açarsa, savunmacı bir tavırla yanıt verebilirsiniz.
- Gerçeği saklamaya bir tepki. Bir şey hakkındaki gerçeği saklamaya çalışıyorsanız veya yalan söylüyorsanız savunmacı olabilirsiniz.
- Karakterinize veya davranışınıza yapılan saldırılara bir tepki. Yaptığınız eylemleri veya karakterinizin bazı yönlerini haklı göstermeniz gerektiğini düşünüyorsanız, savunmacı bir şekilde yanıt verebilirsiniz.
- Değişmek için çaresiz hissetmeye verilen bir tepki. Birisi, değiştirmek istediğiniz ancak bu konuda çaresiz hissettiğiniz bir yanınızı işaret ederse, savunmacı bir tavırla yanıt verebilirsiniz.
- Akıl sağlığı bozukluğunun bir belirtisi. Bazen savunmacılık, kişilik bozukluğu, yeme bozukluğu vb. gibi daha büyük bir akıl sağlığı sorununun parçasıdır.
- Öğrenilmiş bir davranış. Savunmacılık, başkalarıyla ilişki kurmanın bir yolu olarak bir ebeveynden veya eşinizden öğrendiğiniz bir şey de olabilir.
Genel olarak, savunmacı olmak genellikle biyolojik veya kimyasal nedenlerden ziyade psikososyal nedenlerin sonucudur. Genellikle yaşam deneyimlerinde veya sosyal bağlamda kökleri olan dünyayla ilişki kurmanın bir yoludur.
Savunma Türleri
Artık savunmacı olmanın belirtilerini bildiğinize göre, farklı savunuculuk türleri olup olmadığını da merak ediyor olabilirsiniz.
Aslında, birkaç farklı savunma tarzı vardır. Aşağıdaki savunmacılık türlerinden herhangi birinin size uygun olup olmadığına bakın:
- Kişiliğe Saldırı: Diğer kişiye bir şekilde onu itibarsızlaştırmak için saldırmak.
- Geçmişi gündeme getirmek: Diğer kişiye geçmişte bir hata yaptığı zamanı hatırlatmak.
- Küsme: Sizi eleştirdiği için onlardan intikam almak için biriyle konuşmamak.
- Psikolojik Manipülasyon: Bir şeyler yapmayı inkar ederek veya bir şeyler hakkında yalan söyleyerek diğer kişinin akıl sağlığını veya hafızasını sorgulamasını sağlamak. Bu genellikle diğer kişinin mantıksız davrandığını veya net bir şekilde düşünmediğini ima etmeyi içerir.
- Suçlama/saldırganlık: Eleştirildiğiniz şey için suçu diğer kişiye kaydırmak.
- Haklı kızgınlık: Herhangi bir nedenle bu konuda sorgulanmayacakmış gibi davranmak (örneğin, çok çalıştığını ve bunun ailenle vakit geçirmemek için bir bahane olduğunu söylemek).
- Masum kurban: Eleştiriye katılıp sonra diğer kişiyi suçlu hissettirmek ve sempati uyandırmak (ve daha fazla eleştiri yapılmasını önlemek) için ağlamak ve kendini suçlamak.
Savunmacılığın Etkisi
Savunmacı olmakla ilgili bir sorununuz varsa, bunun hayatınız üzerinde olumsuz bir etkisi olabileceğini bilirsiniz. Uzun vadede kendinizi daha kötü hissetmenize neden olsa bile, kendinizi sıkışmış hissediyor ve savunma davranışınızı değiştiremiyor olabilirsiniz.
Aşağıda, savunmacı davranmanın hayatınız üzerinde yaratabileceği olumsuz etkilerden bazıları verilmiştir:
- Olmak istediğin kişiyle veya hayatının ne olacağını düşündüğün kişiyle uyumlu bir şekilde davranmıyorsun.
- Sonunda, niyetiniz olmadan diğer insanları kötü hissettirirsiniz ve bu sizi daha da kötü hissettirir.
- Durumları olması gerekenden daha gergin ve düşmanca hale getiriyorsunuz ve her şey bir tartışmaya veya kavgaya dönüşüyormuş gibi geliyor.
- Sonunda kendinizi dışlanmış gibi hissedersiniz ve nereye giderseniz gidin kimseyle uyum sağlayamazsınız.
- Savunma davranışınız nedeniyle kendinizi daha kötü hissedersiniz.
- Sorunlar asla çözülmez; bunun yerine, aynı sorunları yeniden ele alıyormuşsunuz gibi gelir.
- Zamanla, başkalarına karşı iyi niyetiniz ve empatiniz aşınır.
- Kendinizi savunma davranışınız nedeniyle diğer insanların değişmeyi reddettiği, duvar örme durumlarına sokarsınız.
- Genel olarak, çoğu zaman olumsuz hissedersiniz ve hayatınızdaki herhangi bir şeyde olumlu olanı görme yeteneğinizi kaybedersiniz.
Nasıl Daha Az Savunmacı Olunur
Nasıl daha az savunmacı olunacağını mı merak ediyorsunuz? Daha az savunmacı hissetmenize yardımcı olmak için kullanabileceğiniz, daha az savunmacı bir şekilde davranmanıza neden olacak bir dizi strateji ve baş etme tekniği vardır. Aşağıda, daha az savunmacı olmaya giden yolda başlamanıza yardımcı olacak bazı fikirler bulunmaktadır.
Savunuculuğunuzun Farkına Varın
Savunma davranışınızı durdurmanın ilk adımı, ne zaman gerçekleştiğinin gerçekten farkına varmaktır. Davranışınızla yüzleşmekten veya savunmacı bir şekilde davrandığınızı kabul etmekten kaçınmak kolaydır.
Bunun yerine, o anda nasıl hissettiğinize ve başkalarına nasıl tepki verdiğinize dikkat etmeye çalışın. Ayrıca her günün sonunda duygularınızı günlüğe kaydedebilir ve farklı durumların size nasıl hissettirdiğini veya nasıl tepki verdiğinizi keşfedebilirsiniz.
Duygularınızı Doğrulayın
Ne zaman savunmaya geçtiğinizi fark etmeye başladığınızda, eleştirildiğiniz zaman duygularınızı doğrulamaya başlamanız önemlidir. Kırıldığınızı, endişelendiğinizi, utandığınızı, korktuğunuzu veya güvensiz hissettiğinizi kabul etmek gibi basit bir hareket, durumu yatıştırmaya yardımcı olabilir.
Bu duygulara sahip olduğunuz için daha kötü hissetmek yerine, sorunu büyütmemeye çalışın. Bunun yerine, onlara aşırı odaklanmamak için duyguları kabul edin.
Duygularınıza Göre Hareket Etmekten Kaçının
İncinme veya utanma duygularınızı onaylarken ve hissettikleriniz için kendinize şefkat gösterirken, savunmacı tepki verme dürtüsüne göre hareket etmeniz gerekmediğini de kabul edebilirsiniz.
Savunmacı hissetmeniz mantıklı olsa da, bu mutlaka harekete geçmeniz gerektiği anlamına gelmez. Bunun yerine, nasıl hissettiğinize dair kendinize şefkat gösterebilir ve herkesin zaman zaman böyle hissettiğini anlayabilirsiniz.
Değerlerinizle Uyumlu Olmayı Seçin
Değerlerinizle Uyumlu Olmayı Seçin
Savunmacı davranmak nasıl bir insan olmak istediğinizle örtüşüyor mu? Değilse, nasıl davranmak istediğinizi netleştirmenin zamanı geldi. Savunmaya geçiyormuş gibi hissettiğinizde, kendinizin en iyi versiyonu durumu nasıl ele alırdı? Bundan emin değilseniz, savunma duygularınızı harekete geçirmek yerine o anda yapabileceğiniz şeylerin bir listesini yazmak için günlüğünüzü kullanın.
Aşağıda, gelecekte savunmacı davranmanızı engelleyecek bazı eylem fikirleri verilmiştir:
- Diğer kişiye yorumlarının size nasıl hissettirdiğini ve neden incindiğinizi söyleyin
- İddialı davranın ve hangi eleştiriyi yapmayı seçerse seçsin diğer kişiden saygı duymasını isteyin.
- Konudan ayrılmayın ve dikkatinizi dağıtmak yerine sorunun çözümlerini tartışın
Ne Zaman Savunmaya Geçeceğinize Dikkat Edin
Ne zaman savunmaya geçeceğiniz konusunda iyi bir fikriniz var mı? Belki de belirli bir kişinin etrafında veya belirli bir durumda. Yapabileceğiniz en iyi şey, sizi savunmaya itme olasılığı daha yüksek olan durumların bir listesini yapmaktır.
Birisi tarafından hazırlıksız yakalanmış veya şaşırmış hissetmek, savunmacı bir şekilde tepki vermenizi daha olası hale getirebilir. Bu nedenle, ne zaman olacağını önceden tahmin edebilirseniz, kendinize nasıl şefkat göstereceğinizi ve nasıl tepki vermek istediğinizi planlayabilirsiniz.
Öz saygınızı Artırın
Hayatınızda savunmaya geçme olasılığınızın daha yüksek olduğu belirli konular veya alanlar varsa, o zaman kendinizi daha güvende hissetmenizi veya özgüveninizi artırmanızı sağlayacak şeyler yapmanız yararlı olabilir.
Örneğin, birisi fiziksel sağlığınızdan bahsettiğinde kendinizi kötü hissediyorsanız, kendinizin en sağlıklı hali olmak için mümkün olan her şeyi yaptığınızı zaten bilirseniz kendinizi daha güvende hissedebilirsiniz.
Savunmacılıkla mücadele ediyorsanız ve bunu kendi başınıza kontrol edemiyorsanız, üzerinde çalışmak için bir uzmandan yardım alabilirsiniz.
Yazar hakkında
