Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB)
Obsesif Kompulsif Bozukluk yani OKB zaman ve enerjinin boşa harcanmasına yol açacak kadar uzun, ağır ve belirgin biçimde sıkıntıya veya yaşam işlevselliğinde önemli miktarda bozulmaya yol açan istenmeden gelen, takıntılı düşünce, dürtü ya da düşlemler ve buna istinaden ortaya çıkan yineleyici davranış ya da zihinsel eylemlerdir.
En sık görülen obsesyonlar kirlilik, hastalık bulaşma ile ilgili, bir eylemin yapılıp yapılmadığı hakkında tereddüt, zarar görmek ile ilgili kuşku, iş ya da eşyaların düzenli olması ile ilgili sıkıntı dinsel ya da cinsel konularla la ilgili düşlemler şeklindedir.
Kişi bu tip düşünce, dürtü ve düşlemlerine dikkat kesilmemeye veya baskılamaya ya da bunları başka bir düşünce veya eylemle etkisizleştirmeye çalışır. Bunlar da kompulsiyonlardır.
En sık görülen kompulsiyonlar kontrol etme, sıraya koyma, el yıkama, sayma, dua etme gibi yineleyici davranış ve zihinsel eylemlerdir.
Obsesyonlar Nelerdir?
Obsesyonlar, OKB’si olan bir kişinin yaşayabileceği, farklı şekillerde ortaya çıkabilen müdahaleci düşüncelerdir . Bu düşünceler genellikle duygusal sıkıntı ve kaygıya neden olur.
Bu düşünceler size tanıdık gelebilir. Örneğin, yolda keskin bir viraja yaklaşırken arabanızın yoldan çıktığı bir görüntü kafanızda belirebilir. Bununla birlikte, OKB’si olan kişiler için bu tür düşünceler kalıcı ve yıkıcıdır. Bu düşünceler kişiden kişiye değişir ve saldırgan veya şiddetli olabilir.
OKB’si olan bir kişi aynı anda birkaç farklı saplantıya da sahip olabilir.
Bu durumu yaşayan kişilerin takıntılı düşüncelerine ilişkin bazı yaygın örnekler şunlardır:
- Kendine veya başkalarına zarar verme düşünceleri
- Mikrop veya pislikle kontamine olma ve hastalanma düşünceleri
- Uygunsuz cinsel düşünceler
- Saplantılı bir şekilde nesnelerin simetrisini ve düzenini düşünmek.
- Agresif veya şiddetli düşünceler
- Masadaki kalemler gibi zararsız nesnelerin düzenliliği ve simetrisi hakkında düşünceler
- Din hakkında saplantılı düşünceler
Obsesyon ve kompulsiyonlar doyum sağlayan ve yararlı olan pek çok aktivite ve davranışın yerine alır, belirgin bir sıkıntıya sebep olur, zaman ve enerjinin boşa harcanmasına yol açar ve yaşam işlevselliğinde, toplumsal, sosyal iletişim ve ilişkilerdeki ileri derecede bozulmaya yol açabilir ki mutlaka tedavisi gereklidir.