Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu
DEHB En temel özellik çocuğun yaşıtlarına göre daha sık, sürekli ve aşırı bir biçimde hareketlilik, dürtüsellik ve dikkatsizlik örüntüsü sergilemesidir.
Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğunu 4 – 5 yaşından daha küçük çocuklarda tanımak güçtür. Buna rağmen 7 yaşından önce de bu örüntünün bulunması beklenir.
Tanı bilişsel çaba gerektiren zeka, dikkat, algı ve bellek testlerinden elde edilen değerlendirme bulguları ile konulur. Gözlem görüşmeler, okul ve aileden alınan bilgiler de ayırt etmede son derece önemlidir.
Dikkat Eksikliği Hiperaktivite bozukluğu yaşayan çocuk çoğu zaman dikkatini ayrıntılara veremez, dikkati dış uyaranlardan kolayca dağılır. Zihinsel çaba gerektiren işlerden kaçar, unutkandır. Yönerge izlemek, görev ve etkinlik düzenlemek ve tamamlamakta zorlanır. Sıklıkla eşya araç gereç kaybeder.
Çoğu zaman bir motor takılmış gibidir. Uygunsuz durumlarda koşuşturur, oturmaz, durmaz, elleri ayakları kıpır kıpırdır. Çok konuşur, konuşanın lafını keser, arkadaşlarının oyunlarını bozar, sebat sabırda zorlanır.
Bu belirtiler pek çok çocukta birlikte görülse de bazılarında hiperaktivite ve dürtüsellik veya sadece dikkat eksikliği daha baskın olabilir.
Bu bozukluk çocuğun aile içi toplumsal, sosyal alan ve eğitim uyumunu bozar. Sıklıkla davranım bozukluğu buna eşlik eder. Genellikle bu çocukların okul başarıları daha düşüktür.
DEHB olan kişiler, uzun süre dikkat toplamak veya odaklanmak için mücadele ederler. Bu tip DEHB’nin bazı belirtileri şunlardır:
- Kolayca dikkatleri dağılır
- Yönergeleri takip etmekte zorlanır
- Unutkanlık görülür
- Zihinsel çaba gerektiren görevlerde zorluk çekerler
- Sıklıkla kişisel eşyalarını kaybederler
- Ayrıntıları kaçırırlar
- Düzensizdirler
- Konsantrasyon süreleri çok kısadır
Hiperaktivite bileşeni olmayan DEHB’li çocuklar, sınıf etkinliklerinde sıkılmış veya ilgisiz görünebilirler. Hayal kurmaya veya unutkanlığa eğilimli olabilirler, yavaş çalışabilirler ve veya verilen görevleri yarım bırakırlar.
Görevleri, masaları ve dolapları dağınık görünebilir. Okulda ve evde materyallerini kaybedebilir veya okul ödevlerini teslim edemeyebilirler. Bu, öğretmenleri ve ebeveynleri hayal kırıklığına uğratabilir ve çocuğun sınıfta kötü notlar almasına neden olabilir.
.
Sonuç olarak DEHAB bir yaşam sorunudur ve mutlaka bir profesyonel destek almayı gerektirir.