DEPRESYON üzüntü, kişinin kedisi ve çevresi ve geleceği ile ilgili olumsuz düşünceler, ilgi kaybı, enerjide azalma gibi pek çok bilindik duygusal belirtiden daha fazlasıdır.
DEPRESYON bir bütün halinde zihinsel becerileri oluşturan ve biliş olarak da adlandırılan işlevsel süreçleri de etkiler.
Dikkati odaklama
Konsantrasyonu sürdürebilme
Problem çözme
Eylemleri başlatma
İşleri sürdürebilme bu beceriler arasında yer alır.
Birçok kişi DEPRESYON ‘nun duygu durum belirtileri düzeldikten sonra bile, bu yönde zorluk yaşamaya devam eder. Öyle ki bu zorluk dönemi bazı kişiler için kısa sürerken, diğerleri için aylarca devam edebilir.
Bilişsel zorluklar-1 günlük yaşamın stres miktarını artırarak düzelmeyi zorlaştırır ve hastalığın tekrarlanma riskin de artırır. Örneğin, kişi işe konsantre olmakta zorlanabilir. Gündelik işlerini takip edemeyebilir, randevularını unutabilir vb. dolayısı ile etkilenen sadece birey olmaz, çevresi de bu süreçten olumsuz etkilenecektir. Pek çok yakını kişiye bu konuda yardımcı olmak istese de zorlukların önem ve miktarını anlayamaz ve yeterince yardımcı da olamazlar. Hâlbuki bilişsel zorlukları bilmek ve farkında olmak yardım etmeyi kolaylaştıracaktır.
Bilişsel zorluklar-2, pratikte bireyin dikkati yönlendirme ve sürdürmesinde ve günlük yaşam aktivitelerini başlatıp, sürdürmesi ve tamamlayabilmesinde zorluklar şeklinde kendini gösterir. Hatta birçok kişide öğrenme zorlukları da olur ve bir şeyleri hatırlama becerileri de önemli ölçüde azalmıştır. Birçok kişi işlerini eskisi gibi yapamadığını fark eder.
Bilişsel zorlukları anlamak çok zor olabileceğinden, sıklıkla etkilenen kişi veya diğerleri tarafından tembellik, aptallık gibi görülebilir ya da demans başlangıcı belirtisi gibi değerlendirilebilir.
İşin iyi tarafı şudur ki; bilişsel zorluklar düzeltilebilmektedir.
Bilişsel becerilerin nasıl güçlendirileceğinin farkında olarak öğrenme, hatırlama, problem çözme becerilerini iyileştirmek ve sosyal durumlara katılabilmek mümkün olur. Böylece işlevsellikte artıştan yaşam kalitesini olumlu biçimde etkilenir.
Yasemin KULAÇ
Uzman Klinik Psikolog
Yazar hakkında
